AI Design

AI Design

Kunstmatige intelligentie (oftewel AI Design, artificial intelligence) staat op het punt om de praktijk van ontwerp en architectuur ingrijpend te veranderen op manieren die we ons nu nog nauwelijks kunnen voorstellen. Vrijwel iedereen erkent dat AI de komende decennia een grotere revolutie teweegbrengt dan de komst van het internet. En elk vakgebied krijgen we er mee te maken. Dus ook vakgebieden waarin menselijke creativiteit en verbeelding een belangrijke rol speelt.

AI gegenereerde architectuur

We hebben allemaal al wel beelden gezien van door AI gegenereerde architectuur of kunst. Mijn eigen reactie daarop is gelijk dat kunst een diep menselijke expressie is. En dat die daarmee menselijke emoties teweegbrengt bij de aanschouwer. Vrijwel direct daarna vroeg ik mezelf af of die instinctieve reactie wel klopt. AI is ontstaan uit menselijk handelen en ontwikkelt zichzelf in een door mensen gedomineerde wereld. Kunnen we menselijke expressie en AI dan nog wel van elkaar onderscheiden? Zijn ze niet per definitie onlosmakelijk met elkaar verstrengeld? Als kunstenaars, ontwerpers, architecten ontlenen we ons bestaansrecht (en voor velen zelfs hun eigenwaarde) aan het feit dat we iets unieks creëren. Daar ligt voor de meesten van ons de meerwaarde van ons vak. Geen wonder dat we ons op zijn minst ongemakkelijk voelen met de opkomst van AI.

AI Design als hulpmiddel

In de eerste fase zal AI zich vooral als ontwerptool bewijzen. Met zijn vermogen om grote hoeveelheden gegevens te verwerken, patronen te identificeren en creatieve oplossingen te genereren, transformeert AI de manier waarop ontwerpers en architecten hun werk benaderen. Eén van de belangrijkste manieren waarop AI het ontwerp en de architectuur verandert, is door het ontwerpproces efficiënter en effectiever te maken. Normaal besteden ontwerpers en architecten vele uren besteden aan onderzoek en handmatig schetsen voordat ze tot een definitief ontwerp komen. Met AI Design wordt dit proces sneller en effectiever. Door AI aangedreven algoritmen kunnen snel een enorme database van ontwerpelementen, stijlen en materialen analyseren. Dit stelt ons in staat om snel meerdere ontwerpmogelijkheden en iteraties te verkennen, waardoor het algehele ontwerpproces wordt versneld.

Autonoom ontwerpend AI

Ik ben zelf aan het experimenteren met Midjourney en met Chat GPT. Met Midjourney kun je afbeeldingen maken op basis van prompts. Hoe gedetailleerder je prompt, hoe preciezer het door AI gegenereerde plaatje afbeeldt wat jij voor ogen hebt. Het blijven plaatjes en ze zeggen hooguit iets over de sfeer die je met je ontwerp wilt neerzetten. Ook hiervoor is het dus een ontwerptool die je als ontwerper kan inzetten. Naar gelang AI steeds meer van jou (en vele anderen) leert heeft volgt er een nieuwe fase. Een fase waarin AI Design niet slechts een handig middel is om efficiëntie, analysemogelijkheden en menselijke verbeeldingskracht te vergroten. Het zal als zelflerend systeem steeds autonomer worden. De vraag of designers daarmee overbodig worden laat ik even in het midden. Wat ik wel zeker weet is dat we onze rol zullen moeten herdefiniëren. En dat we het creëren van iets unieks niet meer aan onszelf kunnen toeschrijven.

bovenstaande afbeelding is gegenereerd in Midjourney met de prompt ‘minimal villa, one storey, Richard Neutra style, kaufmann desert house’